zuchtmeisje

geplaatst in: Woord van de dag | 0

Afgelopen woensdag lazen we in de krant: ‘Zo stappen we club Canvas binnen, waar ons cocktails wachten. En een dj die Franse zuchtmeisjes draait’ (De Pers, 2-12-2009).

Zuchtmeisje – we hoeven het woord maar te lezen en weer gaat de wereld als een jongenskamer open. Jane Birkin, dat was het ultieme zuchtmeisje uit het begin van de jaren zeventig. Samen met Serge Gainsbourg zong ze het zuchtnummer Je t’aime moi non plus alsof het haar zwanenzang was, die ze slechts met veel moeite uit haar gouden strotje kreeg. Er waren destijds meer zuchtzangeressen – ander woord voor zuchtmeisjes – maar hun namen zijn ons even ontschoten. En of ze destijds ook al zuchtmeisjes heetten, weten we ons eigenlijk ook al niet meer te herinneren.

Feit is dat woorden als zuchtmeisje, zuchtzangeres en zuchtzingen niet in de Dikke Van Dale staan. Dat suggereert dat de woorden jonger zijn, of in elk geval pas ver na de jaren zeventig algemeen gangbaar zijn geworden. Bijvoorbeeld toen de pubers uit eind jaren zestig, begin jaren zeventig als journalist of columnist over de zuchtmeisjes uit hun jeugd gingen schrijven. En inderdaad. Zuchtmeisje komt vóór 2004 niet in de krantendatabank voor, zuchtzingen komt de afgelopen twintig jaar slechts twee keer in de kranten voor (1999 en 2006), terwijl zuchtnummer in dezelfde databank slechts één keer voorkomt: in 2008. Het heeft er dan ook alle schijn van dat het woord zuchtmeisje pas in de omgangstaal is terechtgekomen toen de zuchtmeisjes uit de jaren zeventig al lang van het toneel waren verdwenen.

De vraag die overblijft, is hoe de zuchtmeisjes in de jaren zeventig werden genoemd? Vagelijk herinneren we ons woorden als kreunzangeres (Donna Summer), hijgzangeres (Carla Bruni) en dus ook kreunnummer (I feel love van Donna Summer) en hijgnummer (Love to love you baby van Donna Summer), maar geen van deze woorden is courant geworden. Maar wie andere herinneringen heeft, mag het mailen.

Zuchtmeisje en zuchtzingen werden in 2010 in de Dikke Van Dale opgenomen en staan ook in de folio-uitgave van 2015.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *