Het gebeurt niet elke dag dat Van Dale een woord met een uitgebreide definitie op een presenteerblaadje aangeboden krijgt, maar vandaag is dat wel het geval. Het Financieele Dagblad schrijft: ‘Met de aanstaande invoering van een wettelijk verplicht quotum voor arbeidsgehandicapten, zal Van Dale binnenkort vermoedelijk ook een mannelijke variant van de excuustruus opnemen. Ik stel me voor: de sorrysjaak. De definitie: arbeidsgehandicapte die slechts getolereerd wordt om de schijn van het reïntegratiebeleid van de overheid hoog te houden’ (FD, 28-11-2012).
De bedenker van het woord is Ireen Boon, die het ‘social returnbeleid’ (die term staat ook nog niet in Van Dale, maar misschien kan er beter eerst maar eens een Nederlands equivalent voor social return worden bedacht) de overheid vandaag in de krant bekritiseert. Want dat beleid creëert geen ‘sorrysjaakbanen’ – inderdaad nóg een nieuw woord. Volgens Boon helpt ‘een rücksichtslos opgelegd quotum’ namelijk niet om arbeidsgehandicapten aan de slag te helpen, daarvoor is maatwerk nodig.
Sorrysjaak is een splinternieuw woord, dat wil zeggen dat het vóór 28 november nergens te vinden is: niet in de krant en niet op internet. Het is een samenstelling van sorry (een synoniem van excuus, zoals dat in excuustruus voorkomt) en sjaak, dat hier als soortnaam voor een (mannelijke) persoon wordt gebruikt, waarschijnlijk met de bijgedachte aan de uitdrukking de sjaak zijn (‘de sigaar, de pineut zijn’).
Dat de bedenker van het woord excuus uit excuustruus heeft ingewisseld voor sorry is niet onverstandig, want het resultaat is een woord waarvan de delen sorry en sjaak mooi met elkaar allitereren. Wij houden daarom nu al van de sorrysjaak.
Hoe leuk en aardig het woord ook is, we zullen echter moeten afwachten of de media het overnemen. Pas dan wordt dit woord echt een begrip.
J Goeminne
Intussen zijn we 6 jaar verder en van sorrysjaak horen we niet meer. “De sjaak zijn” is trouwens een Nederlandse uitdrukking die in Vlaanderen onbekend is.
Wat te denken van de pardonjohn? een rijmpje naar analogie met excuustruus