Afgelopen dinsdag berichtten de media dat het Capitolijns Museum in Rome een aantal naakte beelden had bedekt. Niet om ze te beschermen tegen de inwerking van het zonlicht, niet om het risico van omstoten te verkleinen. Nee, de beelden moesten van overheidswege worden bedekt om ze aan het oog te onttrekken dat geprikkeld zou kunnen worden door, nee dat aanstoot zou kunnen nemen aan de verbeelde schoonheid van het naakte menselijk lichaam.
Het was de Italiaanse premier Renzi zelf, die het museum had verzocht (of bevolen?) de beelden te bedekken. De Iraanse president Rohani zou namelijk een staatsbezoek aan Italië brengen en ter gelegenheid daarvan een bezoek brengen aan het Capitolijns Museum. Renzi vond dat de beelden bedekt moesten worden ‘uit respect voor de Iraanse cultuur’, schreef de NOS dinsdag, want ‘in islamitische landen is publieke naaktheid verboden’. Gisteren schreef Trouw dat de Italiaanse minister van Cultuur, Dario Franceschini, de maatregel achteraf onbegrijpelijk vindt.
Zulke kasten hebben vast een naam. Maar als ze nog geen naam hebben, zou er een moeten worden bedacht. Antikijkkast? Nee, te banaal. Camoufleerkast? Te prozaïsch. Dekmantel? Te gewoontjes. Cultuurontkenningskast? Te politiek beladen. En te lang. Verblindingskast of antiaanstootkast? Aardig en ambigue, maar nee, toch maar niet. Schaamkast dan maar? Naar analogie van schaamdoek en schaamlap? Wel aardig, maar niet prikkelend genoeg. Naaktmasker? Beeldenmom? Beeldblurder?
Beeldboerka!
Ja, dat woord bevindt zich reeds in onze woordvoorraad! Begin 2015 noteerden we het toen het werd gebruikt in een bericht op het poëzieweblog De Contrabas. Toen werd het woord weliswaar in een iets andere betekenis gebruikt, namelijk als naam voor de ‘blur’ waarachter confronterende videobeelden van een moord door IS-strijders schuilgingen. De auteur had het over ‘dit reëel bestaande geweld, dat alleen door een beeldboerka bedekt kan worden gepresenteerd’.
Beeldboerka is een prachtig woord, dankzij de alliteratie van de samenstellende delen. Maar het is ook een prikkelend woord: het nodigt uit tot interpretatie, het legt een verband tussen vrouwelijk schoon en museale schoonheid, het laat zien dat het verbergen van museale schoonheid religieus gemotiveerd is en roept zo herinneringen op aan de Beeldenstorm.
In ons omringende landen legden de media trouwens ook een verband tussen de museumkasten en de boerka’s. Maar ook Franstalige twitteraars hebben het geregeld kritisch en verbaasd over de ‘L’art mis sous burqa pour raison diplomatique’. In Frankrijk zijn boerka’s dan ook bij wet verboden …
Geef een reactie