In de ambtelijke wereld moet het woord al wat langer meegaan, maar de gewone sterveling werd er pas deze week mee geconfronteerd in de landelijke dagbladen: boeggolfeffect. Onderwijsminister Jet Bussemaker gebruikte het woord in haar verklaring voor het feit dat nu de basisbeurs is afgeschaft het aantal aanmeldingen aan universiteiten en hbo-instellingen is afgenomen: ‘Vanwege de aangekondigde invoering van het leenstelsel zijn veel jongeren die twee jaar geleden na hun havo- of vwo-diploma eerst een tussenjaar hadden willen nemen, toch meteen gaan studeren. Zo kregen ze een basisbeurs, en die zouden ze met een jaar uitstel mislopen. De daling van het aantal eerstejaars nu kan dus te maken hebben met de tijdelijke stijging vorig jaar.’
Als we de metafoor boeggolfeffect goed interpreteren, hadden we een paar jaar geleden dus te maken met een boeggolfeffect en hebben we nu in feite te maken met een omgekeerd boeggolfeffect. Om in termen van de metafoor te blijven: de boeg van een schip stuwt het water op en creëert zo een boeggolf, maar daarna hebben we te maken met een wat lager wateroppervlak: het golfdal. Dus eigenlijk hadden we vorig jaar een boeggolfeffect en hebben we op dit moment te maken met een golfdaleffect.
Van het woordenpaar boeggolfeffect en golfdaleffect is de eerste term het interessantst, vooral omdat de metafoor die het woord boeggolfeffect uitdrukt ook wel in termen van boeggolf (dus zonder effect) wordt omschreven. Met andere woorden: het verschijnsel waarnaar het woord boeggolfeffect verwijst heeft een zekere bekendheid, waardoor we ervan uit kunnen gaan dat er vroeg of laat een woord voor dit effect zal komen. Boeggolfeffect ligt dan wel erg voor de hand.
Geef een reactie