petrusmoment

‘Oud-minister Piet de Jong (KVP) naar Petrus’, kopte weblog GeenStijl gisteren op dodebomenmedia-achtige wijze. Naar Petrus is een elliptische variant van de uitdrukking naar Petrus gaan, zijn in de betekenis doodgaan respectievelijk dood zijn. Je treft die uitdrukking niet zo heel vaak aan. Op internet lezen we slechts dat iemand een risicoverzekering heeft afgesloten ‘zodat mijn vriendin in het huis kan blijven wonen mocht ik naar Petrus gaan’. Elders schrijft iemand over zijn hond: ‘Hij was een Newfoundlander, was ja, want hij is naar Petrus gegaan en daar heb ik best nog wel eens verdriet om.’

Naar Petrus gaan, zijn is een kleurrijke uitdrukking die gebaseerd is op de oude christelijke gedachte dat Petrus aan de hemelpoort staat en daar de uitverkorenen verwelkomt. Die gedachte gaat terug op Mattheus 16:19, waarin Jezus Petrus belooft hem de sleutels van Koninkrijk der hemelen te geven.

^{Pietro Perugino, ca. 1446-1523), ‘Jezus overhandigt Petrus de sleutels’ (ca. 1481)}

Het zal wel toeval zijn, maar ook vandaag figureert Petrus op bijzondere wijze in de media. Het Nederlands Dagblad schrijft over een machinebankwerker die ooit ‘negen lange jaren’ aan zijn eigen motorzeilschip heeft gebouwd: ‘Slechts één nacht lag hij er wakker van. Dat was de nacht voor zijn boot bij Vlissingen het water ingleed: zou het water hem wel houden? Het Petrus-momentje van de machinebankwerker in de scheepsbouw was volledig overbodig. Samen met vrouw Alie stapte Mees de Waard die dag, ruim dertig jaar geleden, aan boord en voer naar Middelburg alsof hij nooit anders had gedaan.’

Petrusmoment(je) – het woord verwijst naar de geloofscrisis die Petrus doormaakte toen hij op het meer van Galilea Jezus zag en over het water naar hem toeliep. Dat verhaal is te vinden in Mattheus 14: 29-31:

‘Petrus klom uit het schip en liep op het water om bij Jezus te komen. Maar toen hij op de sterke wind lette, werd hij bevreesd, en toen hij begon te zinken, riep hij: Heere, red mij! Jezus stak meteen Zijn hand uit, greep hem vast en zei tegen hem: Kleingelovige, waarom hebt u getwijfeld?’

Evenmin als naar Petrus gaan, zijn is petrusmoment(je) algemeen gangbaar. We troffen het in feite slechts één keer eerder aan: in een interview in het Radboudmagazine (nr. 20, 2009). Elders werd petrusmoment eens gebruikt ter aanduiding van een ánder crisismoment: het moment waarop men beseft tekortgeschoten te zijn, dat berust op het verhaal over Petrus’ verloochening van Christus (Lucas 22:56). Juist omdat petrusmoment geen eenduidige betekenis heeft, is de kans klein dat het woord ooit ingeburgerd raakt. Maar áls het woord ingeburgerd raakt, in de betekenis ‘moment van geloofstwijfel, existentiële twijfel’, dan moet het met een kleine letter gespeld worden.