De uitdrukking iemand bij de kladden pakken of grijpen wordt gebruikt om duidelijk te maken dat je iemand beetpakt die iets kwaads in de zin had. Een deugniet, een dief, een crimineel.
Kladden zijn geen fictieve lichaamsdelen, zoals lurven in de betekenisverwante uitdrukking iemand bij de lurven pakken. In iemand bij de kladden grijpen worden er vodden of lappen mee bedoeld. Klad kan namelijk van oudsher een afgescheurd stuk stof e.d. betekenen. Iemand bij de kladden grijpen wil dus eigenlijk zeggen dat je hem bij zijn voddige kleren beetpakt. Dieven, inbrekers en ander onverlaten hadden in de 17e eeuw, toen deze uitdrukking ontstond, meestal niet zulke fraaie kleren aan.
Vod of lap is overigens niet de oorspronkelijke betekenis van klad. Eigenlijk betekent klad ‘klodder modder, vet of vuil of simpelweg een vlek (zoals in de uitdrukking een klad werpen op iemands naam). Daaruit hebben zich later andere betekenissen ontwikkeld, zoals stuk vuile lap of vod, die klad (dat alleen nog in het meervoud gebruikt wordt) heeft in de uitdrukking iemand bij de kladden grijpen.
Geef een reactie