Onstuimig, zo kun je het weer, de zee en of iemands karakter typeren. Onstuimig weer is stormachtig weer, een onstuimige zee is een woeste zee, met hoge golven en wie onstuimig is, is nogal hartstochtelijk van aard.
Onstuimig is niet afgeleid van een verdwenen woord stuimig, want dat woord is nooit courant geweest in het Nederlands, althans niet als het tegenovergestelde van onstuimig. Een enkele keer gebruikte een dichter in plaats van onstuimig wel stuimig, maar stuimige wind en een stuimige zee waren dan hetzelfde als onstuimige wind en een onstuimige zee.
Waar komt onstuimig dan wel vandaan? Het woord komt al sinds de 16e eeuw in onze taal voor en is misschien zelfs al eerder ontleend aan het Middelhoogduitse woord ungestüemec. In het Duits heeft dat woord zich verder ontwikkeld tot ungestüm, dat nog steeds wordt gebruikt in ongeveer dezelfde betekenis als ons woord onstuimig. Van dat Nieuwduitse woord ungestüm heeft het Nederlands trouwens ook ongestuim geleend, een woord dat inmiddels verouderd is, maar lange tijd in dezelfde betekenis als onstuimig courant is geweest.
Peter Monasso
In deze tijd waarin kennelijk Germanismen als normaal Nederlands taalgebruik worden geaccepteerd door journalisten en ook op alle Radio- en TV-Journaals (o.a. “er zijn meerdere ongelukken gebeurd”) en de acceptatie van contaminaties ook niet meer worden aangepast (o.a. “ik besef mij” / “ik realiseer mij” / ik besef) stel ik voor in het vervolg niet meer het oorspronkelijk uit het Duits afkomstige “onstuimig” te gebruiken maar gewoon te spreken van “een stuimige zee” en “stuimig weer”. Dat geeft al voldoende aan dat de zee ruw is en het weer niet best. Introduceren dus en hopelijk zie ik het vaker voorbij komen en binnenkort in de woordenboeken opgenomen. “Taal leeft, is in beweging” of iets dergelijks hoor je regelmatig, dus aanpassen maar.