Afgelopen woensdag publiceerden onderzoekers van de Massachusetts Institute of Technology en de Harvard University een nieuw type capsule met een ultralange werking. De pop-up pill, zoals hij in de Engelse vakliteratuur wordt genoemd, is een capsule met meerdere doses van een geneesmiddel die in de maag ‘uitklapt’ tot een twee tot vier centimeter groot object met de vorm van een ster. Door zijn omvang kan hij de pylorus (het maagportier naar de twaalfvingerige darm) niet passeren, waardoor hij dagen- tot wekenlang in de maag blijft en dagelijks een dosis van de werkzame stof kan afgeven.
Zowel NRC als de Volkskrant schrijft er vandaag over. De NRC noemt de capsule een paraplupil. Deze metafoor berust op de verschijningsvorm: net als een paraplu klapt de capsule uit. Op het eerste gehoor klinkt de metafoor best goed dankzij de alliteratie van paraplu en pil, maar eigenlijk is hij vrij willekeurig. Misschien zou de metafoor parachutepil zelfs beter zijn geweest: net als een paraplu klapt een parachute uit, maar anders dan de paraplu zorgt een parachute er ook voor dat iets goed ‘landt’ of op de juiste manier terechtkomt. En daar gaat het juist om bij de bedoelde pil.
Is de paraplupil van de NRC een oorspronkelijk Nederlandse metafoor? Waarschijnlijk wel: in Engelstalige media wordt de metafoor niet gebruikt en ook in de brontekst is geen sprake van een pendant van het woord paraplupil.
In de Volkskrant wordt dezelfde pil aangeduid als uitklappil. Dat woord is prozaïscher dan paraplupil, maar kwalitatief beter omdat het de werking van de pil directer en zelfs beeldender beschrijft.
Ook de jip-en-janneketaal waarin de Volkskrant de pil beschrijft, is effectiever dan het verhaal in de NRC. De Volkskrant beschrijft de pil als ‘een stervormig voorwerp (…) met zes pootjes (…). De pootjes zijn inklapbaar; eenmaal uitgeklapt kan de ster door zijn formaat en vorm niet meer weg uit de maag, maar hij blokkeert ook niets.’
In de Engelstalige brontekst is te lezen dat de ontwikkeling van de uitklappil mede is gefinancierd door de Bill Gates Foundation. Die organisatie houdt zich onder meer bezig met bestrijding van malaria. De parapu- of uitklappil is dan ook in eerste instantie ontwikkeld voor de geleidelijke afgifte van antimalariamiddelen, die zeer regelmatig moeten worden ingenomen.
Vooralsnog bevindt de ontwikkeling van de uitklappil zich nog in een experimentele fase: hij is al getest op varkens, maar wordt binnenkort ook getest op mensen.
Geef een reactie