In 1964 bundelde schrijver Willem Frederik Hermans (1921-1995) prozastukken onder de titel Het sadistisch universum. Ze gaan over zeer gevarieerde onderwerpen: van het werk van Markies de Sade tot pin-upgirls en van de experimentele roman tot God zelf. Alle essays reflecteren het inktzwarte wereldbeeld van de auteur: wij, de mensen, zijn door een boosaardige god in een wereld vol willekeur en bedreigingen geworpen. Dat is het sadistisch universum.
Voor een essaybundel wordt Het sadistisch universum erg goed verkocht. Tussen 1964 en 1983 verschijnen maar liefst dertien drukken. In 1970 verschijnt bovendien een opvolger, Het Sadistisch universum 2, die ook vier drukken beleeft.
Sinds het verschijnen van de eerste essaybundel is sadistisch universum een begrip geworden. Regelmatig wordt in kranten en tijdschriften de wereld, of een aspect daarvan, als sadistisch universum getypeerd. Maar niet alleen de echte wereld vormt een bedreiging voor de mens, ook ‘Iedere utopie transformeert op een zeker moment tot een sadistisch universum’, schreef een krant. Steeds laat zich de betekenis van dat sadistisch universum omschrijven als ‘de bedreigende, door willekeur gekenmerkte biotoop van de menselijke soort’.
Geef een reactie