In NRC Next staat vandaag in een artikel met de behartigenswaardige titel Wetenschap is niet ‘maar een mening’ een al even behartigenswaardige uitspraak: ‘In een digitaal tijdperk waarin feiten en meningen allebei als ‘data’ gezien worden, waarin fictie en nieuws worden behandeld als ‘content’ en waarin instituties en belangengroepen zich allemaal manifesteren via ‘platforms’, moeten we juist meer energie gaan steken in het koesteren van een cultuur die feiten onderscheidt en respecteert.’
In hetzelfde artikel wordt Twitter getypeerd als onlineorakel: ‘Trump negeert de traditionele pers, vermijdt elke openbare dialoog en communiceert uitsluitend in monologen van 140 tekens via online-orakel Twitter.’
De woordvorm online-orakel is niet nieuw. Op internet is er bijvoorbeeld een (Duitstalige) site met spirituele informatie die Online-Orakel (‘das Orakel des Lebens’) wordt genoemd. Maar in de betekenis waarin online-orakel vandaag in NRC Next wordt gebruikt, was het woord in ons taalgebied nog niet bekend.
Wat betekent onlineorakel?
Het woord orakel heeft diverse betekenissen: uitspraak van een goddelijk wezen, uitspraak van een door een godheid geïnspireerde persoon (een priester), plaats waar uitspraken van een goddelijk wezen worden gedaan of waar een door een goddelijk wezen geïnspireerde persoon uitspraken doet, maar ook: persoon aan wiens uitspraken grote waarde wordt gehecht en, ten slotte, onomstotelijke waarheid.
Twitter is geen god en geen persoon, maar een platform. Het is een online ‘plaats’ waar met grote stelligheid meningen worden verspreid van mensen die allemaal als autoriteiten (‘godheden’ of dan toch hun ‘priesters’) worden beschouwd. Omdat het in werkelijkheid om gewone stervelingen gaat, nemen verstandige mensen uitspraken die op Twitter worden gedaan niet voetstoots aan.
Toch zal het onlineorakel Twitter wel blijven bestaan,want we leven nu eenmaal in een opiniocratie, een samenleving waarin ieders mening wordt beschouwd als was het een algemeen geldende waarheid.
Uitspraken van een orakel behoeven gewoonlijk duiding en in NRC Next wordt bovendien opgeroepen ‘meer energie te gaan steken in het koesteren van een cultuur die feiten onderscheidt en respecteert’. Daartoe zijn in het Angelsaksische taalgebied al de eerste social media interpreters aangesteld: mensen die betaald worden om de onlineopinies op Twitter en Facebook te duiden. Misschien hebben we in ons taalgebied ook wel behoefte aan een nieuwe beroepsgroep: socialemediatolken.
Geef een reactie