stitten

‘In de Intercity Nieuwe Generatie (ICNG) die vanaf 2021 over het spoor moet gaan razen, gaat veel aandacht uit naar het fenomeen stitten,’ schrijft het gratis dagblad Metro vandaag. Stitten betekent staand zitten: Dit impliceert dat er in de nieuwe treinen ‘kussens worden gemonteerd op de balkons van de trein waar reizigers tegenaan kunnen leunen’. Zo ontstaan er meteen meer stitplaatsen.

Stitten is een blend van de werkwoorden staan en zitten en verwijst dus naar een lichaamshouding. Andere bekende lichaamshoudingen zijn hangen (bankhangen), leunen, liggen en dus staan en zitten. Daar wordt stitten een concurrent van.

De introductie van het werkwoord stitten in de media vindt weliswaar dit jaar plaats, maar vorig jaar lazen we in De Gelderlander al iets over een zelfstandig naamwoord stit: ‘Nieuw bij de NS zijn, naar Duits voorbeeld, de ‘stitten’ (samenvoegsel van staan en zitten). Ze lijken nog het meest op zachte bumpers, die op heuphoogte aan de muren zijn gevestigd.’ En in 2011 had iemand op Twitter het al eens over een ‘stit-meubel’.

De suggestie die van het bericht in De Gelderlander uitgaat, is dat in het Duits de woorden Stitz (sta-zitplaats) en stitzen bekend zouden zijn, maar dat is niet het geval. Een zoektocht op Google levert althans geen relevante hits op. Stit en stitten lijken dan ook van Nederlandse makelij.

Met de komst van stit en stitten ontstaan er ook morfologisch allerlei nieuwe mogelijkheden. Naar analogie van samenstellingen met zitten valt te denken aan de introductie van stitbank en stitstoel (als synoniemen van stit). Woninginrichters dromen zich af over de stitkamer van de toekomst en hoveniers fantaseren al over een stitmaaier. Als het stitten ook wordt in gevoerd door de rechterlijke macht, hebben we daar binnenkort stittingsdagen. In het onderwijs gaan we stittenblijvers tegenkomen en parlementariërs bezoeken in de toekomst geregeld een Kamerstitting. Van het toekomstige stitten in de trein kun je uiteindelijk wel stitvlees krijgen (op je stitvlak).

Kortom, de invoering van het woord stitten opent virtueel een wereld aan nieuwe woorden.