Valentijnsdag is genoemd naar Sint-Valentijn, wiens naamdag sinds 496 op 14 februari wordt gevierd. Valentijn zelf was een martelaar uit de 3e eeuw. Althans, als hij bestaan heeft, want er zijn geen biografische feiten over hem bekend. Het verhaal gaat dat Valentijn een priester was die een onwettig huwelijk sloot tussen een Romeinse soldaat en een christelijke vrouw, omdat hij hun liefde wilde bezegelen. Dat kwam hem duur te staan: op last van de Romeinse keizer werd hij eerst gemarteld en vervolgens onthoofd. Een klassiek recept om later heilig te worden verklaard. Die onthoofding vond – niet onbelangrijk – plaats op 14 februari.
Een ander verhaal wil dat Valentijnsdag iets te maken heeft met een Romeins vruchtbaarheidsfeest, de Lupercalia, dat op 15 februari werd gevierd. Op dat feest werden jonge mannen en vrouwen aan elkaar gekoppeld door middel van naambriefjes: de meisjes stopten die in een grote kom, de jongens haalden een briefje uit de kom, en voilà: love was in the air! De werkelijkheid is echter weerbarstig: vrijwel zeker is er geen verband met dit Romeinse festijn.
Het derde verhaal wil dat Valentijnsdag helemaal niets met de Heilige Valentijn te maken heeft. De Engelse naam Valentine zou namelijk eigenlijk een verbastering zijn van het Franse woord galant (minnaar), waaraan pas veel later het heiligenprefix Saint is gekoppeld. Als dit verhaal over de herkomst van Valentijnsdag klopt, wat is dan de reden dat dit feest op 14 februari wordt gehouden? Simpel: de Britten menen van oudsher dat de vogeltjes, vooral de zangvogels, op 14 februari paartjes gaan vormen. En als de vogeltjes dat doen, waarom zouden mensen dat niet ook kunnen op die dag?
Valentijnsdag – het woord staat sinds 1950 in de Dikke Van Dale. Voordat we valentijntjes verstuurden, verwees het woord naar een fenomeen dat vaak een ‘typisch Engelse gewoonte’ werd genoemd: rond 1850 begonnen Nederlandse kranten al te schrijven over dit ‘exotische’ gebruik.
Onze taal heeft Valentijnsdag vrijwel zeker overgenomen uit het Engels (Valentine’s day). Inmiddels is het een dag waarop je niet alleen briefjes met een liefdesbelofte rondstuurt aan potentiële geliefden, maar waarop je ook een leuk cadeautje koopt voor je aanbedene: een roos, een ring met diamanten, een mooi ondergoedje, of het allermooiste wat je je geliefde dit jaar kunt geven: De taal der liefde.
Geef een reactie