unapologetic

Margriet Oostveen schrijft vandaag in De Volkskrant over Patricia Paay:

Klein en rechtop is Paay (69) op haar stilettohakken de rechtszaal in gelopen. Sexy jurkje, chique wit jasje, tiptop in de make-up: unapologetic, zoals Amerikaanse vrouwen die houding treffend noemen. Daar is geen goed Nederlands woord voor. Hoog tijd dat het er komt.

Is er echt ‘geen goed Nederlands woord voor’?

En als je vindt dat het ‘hoog tijd’ is dat zo’n woord ‘er komt’, máák het dan! Iemand moet het doen! Of als je dat als Nederlandse journalist beter snapt: Someone’s gotta do it (and it’s not a dirty job).

Waar anders dan in de media worden Engelse woorden vernederlandst (onapologetisch) óf vervangen door een Nederlands (bijna-)synoniem (fier) of een uitdrukking (met een rechte rug) óf in elk geval omschreven (zonder schaamte- of schuldgevoel).

Het is wel érg gemakkelijk om alwéér een Engels woord ‘onvertaalbaar’ te noemen. Alsof onze taal – ten opzichte van het Engels – tekortschiet. Als je een Engels woord écht onvertaalbaar vindt, omarm het dan, eigen het je toe (zoals met flabbergasted en awkward is gebeurd) en presenteer het glashard als een nieuw leenwoord.

De Oxford English Dictionary (OED) omschrijft unapologetic als ‘not acknowledging or expressing regret’ en geeft als gebruiksvoorbeeld ‘he remained unapologetic about his decision’. De woorden spijtloos en berouwloos komen weliswaar voor in onze taal, maar zijn niet courant. Maar zijn ze daarom minder geschikt dan het Engelse woord unapologetic? En als je écht zo graag een Nederlands equivalent voor unapologetic wilt, bedenk dan desnoods iets als rechtgerugd.

Rechtgerugd? Dat bestaat zelfs al. Het zou me niet verbazen als Renate van der Bas precies dát woord eerder dit jaar in Trouw gebruikte om unapologetic te vermijden:

Ja sorry, maar ik ben nog steeds in de war van die Golden Globes-uitreiking vorige week, waarop Oprah Winfrey zich van haar presidentiële kant liet zien. Triomferend voor een publiek van fier joelende, rechtgerugde vrouwen, en nederig applaudisserende mannen die opeens allemaal onzeker oogden, alsof hun hele carrière afhing van het vinden van de perfecte #NotMe-gezichtsuitdrukking. (15-1-2018)