NRC Next signaleert vandaag een nieuw verschijnsel in het gemeentebestuur: de seriewethouder.
In de colleges die de afgelopen periode zijn aangetreden, duiken ze overal op: ervaren wethouders, die in andere gemeenten al eerder in een college zaten. Hoeveel van zulke ‘seriewethouders’ er precies zijn, kan de Wethoudersvereniging niet zeggen. Maar gemiddeld ligt hun aandeel rond de 5 procent, zegt plaatsvervangend directeur Jeroen van Gool. En hoewel dat percentage lang stabiel was, lijkt het nu licht te stijgen.
In feite is een seriewethouder niets meer of minder dan een beroepswethouder. Meer in het bijzonder is hij of zij een beroepswethouder van buiten de gemeente. Sinds 2002 kunnen partijen die deel uitmaken van het college van B & W namelijk ‘wethouders van buiten’ aantrekken als er binnen de partij geen geschikte bestuurder kan worden gevonden. Seriewethouders zijn vaak ervaren bestuurders die, doorgaans zonder lid te zijn van een plaatselijke politieke partij, achtereenvolgens in verschillende gemeenten de functie van wethouder vervullen.
Seriewethouder is gevormd met serie, dat wel vaker als eerste lid in samengestelde persoonsnamen voorkomt. Tot circa 2000 waren dat alleen persoonsnamen waarin het tweede lid een wetsovertreder noemt: seriecrimineel, seriekraker, seriemoordenaar, serieverkrachter. In zulke samenstellingen geeft serie aan dat we met een hardnekkige recidivist te maken hebben.
Seriemoordenaar is de oudste van deze samenstellingen. Hoewel dit woord pas in 1992 zijn opwachting in de Dikke Van Dale maakte, is deze vertaling van de Engelse pendant serial killer al sinds de jaren twintig bekend in onze taal. Het Algemeen Handelsblad gebruikte het woord begin 1927 al in een recensie van de zwijgende film The Coming of Amos (1925) van Cecil B. DeMille, die in het Nederlands werd uitgebracht onder de titel De man uit Australië. Daarin speelde trouwens onze toenmalige nationale trots Jetje Goudeket – in Hollywood beter bekend als Jetta Goudal – een van de hoofdrollen. Ongeveer tegelijkertijd maakte serie-inbreker zijn opwachting in onze taal; het woord seriedief volgde in de jaren veertig en serieverkrachter werd in de jaren tachtig courant.
Het woord seriewethouder is echter niet geïnspireerd op woorden als seriemoordenaar en serieverkrachter. Het is gevormd naar analogie van het woord serieondernemer, dat sinds circa 2000 bekend is als de Nederlandse pendant van de Engelse term serial entrepreneur. In feite heeft het woord serieondernemer de weg vrijgemaakt voor woorden als seriewethouder, seriebestuurder en serieburgemeester, al zijn die vooralsnog dun gezaaid. Vanuit dat perspectief is het debuut van seriewethouder vandaag in NRC Next een doorbraak. Wie weet zullen er de komende tijd meer van dit soort samenstellingen hun entree maken in onze taal.
Definitie
seriewethouder (m, -s) ervaren bestuurder die achtereenvolgens in verschillende gemeenten de functie van wethouder vervult, vaak zonder lid te zijn van de plaatselijke partij waarvoor hij zitting heeft in het college van B&W
Geef een reactie