De fraudehelpdesk noemt ze gsm-afpersers, schrijft NRC Next vandaag, maar dit weekend werden ze ook al bekend als creditboys: criminele jongeren die anderen weten over te halen om abonnementsfraude te plegen. Daarbij weten ze hun slachtoffers over te halen een aantal contracten voor mobiele telefoonaansluitingen af te sluiten waarbij je een dure smartphone krijgt. De abonnementsfraudeurs moeten de smartphones vervolgens afgeven aan de criminelen, die ze verpatsen en weer uit beeld verdwijnen. De ‘slachtoffers’ (de abonnementsfraudeurs) blijven zitten met grote financiële verplichtingen aan de telefoonbedrijven (en misschien – omdat ze fraudeurs zijn – ook wel met een strafblad).
Sinds vrijdag is er een meldpunt voor dit type oplichting. Het initiatief komt van [… een…] moeder van een abonnementsfraudeslachtoffer. Zij noemt de oplichters ‘creditboys’. (NRC Next, 24-9-2018)
Het woord creditboy is een tot de verbeelding sprekende toespeling op loverboy (of pooierboy, zoals sommigen de loverboy liever zouden willen noemen). De slachtoffers van dit soort criminelen schijnen namelijk net als de slachtoffers van loverboys niet heel stevig in hun schoenen te staan, waardoor ze gemakkelijk ten prooi vallen aan de (aanvankelijk vleiende) aandacht, de psychische druk en de dreigementen van de criminelen.
Het eerste deel van creditboy verwijst naar de financiële verplichting die mensen aangaan die een duur telefoonabonnement afsluiten en op die manier een mooie smartphone in hun bezit krijgen. In feite kopen ze met zo’n abonnement zo’n dure smartphone ‘op krediet’. Je zou dus kunnen redeneren dat de abonnementsfraudeurs zelf creditboys (en –girls) zijn, maar het woord wordt dus gebruikt voor de criminelen die de abonnementsfraudeurs overhalen een delict te plegen.
Het meldpunt voor oplichting door creditboys vindt trouwens dat niet alleen de criminelen zelf moeten worden aangepakt, maar dat ook de telefoonbedrijven maatregelen moeten treffen om te voorkomen dat jongeren een serie telefoonabonnementen kunnen afsluiten om zo aan dure smartphones te komen (die ze dus kwijtraken aan een criminele bende).
Hoewel de woordgroep credit boy in het Engels voorkomt (onder meer als informele benaming voor een kredietverstrekker), is de criminele betekenis waarin creditboy nu in het Nederlands opduikt nieuw en dus origineel. Dat betekent dus dat het Engelse woord creditboy met de specifieke criminele betekenis in het Nederlands gevormd is en dus in feite een Nederlands-Engels woord is (zoals er ook Amerikaans-Engelse, Australisch-Engelse en Hindi-Engelse woorden bestaan).
Definitie
creditboy (de, -s) criminele jongere die zijn slachtoffers al dan niet met dreigementen overhaalt om (op krediet) mobiele abonnementen af te sluiten en de daarmee verkregen dure smartphones aan hem af te dragen, waarna de crimineel uit beeld verdwijnt en het slachtoffer met grote financiële verplichtingen achterblijft, in het Nederlands naar analogie van loverboy gevormd op basis van het Engelse woord credit [krediet]
Durk
Mooi dat zo nieuwe woorden en betekenissen worden gevormd en onze taal wordt verrijkt. Alleen wel erg jammer van de aanleiding, achteraf had ik het woord dan liever niet gehad. Nu het er is, hoop ik ook dat dit een stap is richting bewustwording en oplossing.