janusdenker

Duaal denken in tegenstellingen, daar zijn we mee vertrouwd, schreef Roland van der Vorst afgelopen zaterdag in het Financieele Dagblad, maar er zijn ook mensen die kunnen denken in tegenstellingen zónder de tegenstrijdigheden op te lossen:

Denk aan Louis Pasteur. Hij kwam op het idee van immuniteit door dieren te infecteren met een lage dosis van een ziekteverwekker, waardoor ze gezond bleven. De dieren waren ziek en gezond tegelijk. De tegenstrijdigheid lag in de oplossing opgesloten. Dit wordt wel janusiaans denken genoemd. Naar Janus, de God met twee gezichten.

Volgens de auteur van het FD-artikel kunnen de grote problemen waar de mensheid mee kampt, zoals de klimaatverandering en het wereldvoedselprobleem, alleen worden opgelost met janusiaans denken:

Voor het oplossen van grote problemen hebben we Janusdenkers nodig. Laat dit nu net het soort denken zijn dat niet aan computers kan worden overgelaten.

Janusdenker (het woord is een eponiem en mag daarom met kleine letter worden gespeld) is gevormd naar analogie van de Engelse term Janus thinker. Daarmee wordt iemand bedoeld die tegelijkertijd twee (tegengestelde) perspectieven op een vraagstuk of probleem kan hebben. Bijvoorbeeld iemand die een probleem zowel vanuit historisch als vanuit futurologisch perspectief benadert.

Definitie

janusdenker (de, -s) iemand die een probleem vanuit verschillende, soms tegenovergestelde gezichtspunten of visies tegelijk benadert en probeert op te lossen

Vond u dit artikel interessant? Sponsor de Taalbank dan veilig via Ideal of Paypal!