Vandaag krijgt het woord surveillancemaatschappij er in De Volkskrant een nieuw synoniem bij: permanentetoezichtsmaatschappij. Je zou kunnen zeggen dat het een prima scrabblewoord is, ware het niet dat het niet op een scrabblebord pas.
Dat geldt trouwens voor heel veel zogenaamde ‘scrabblewoorden’: ze passen niet op het bord, dus als scrabbelaar heb je er eigenlijk niet zoveel aan. Dat geldt trouwens ook voor surveillancemaatschappij. Past ook niet op het scrabblebord.
Permanentetoezichtsmaatschappij maakt zijn mediadebuut in de Volkskrant-column van Sheila Sitalsing, die bovendien Orwelliaanse nieuwspraak gebruikt in de vorm van het woord verwonderadres:
Bij een heerlijke nieuwe wereld horen nieuwe woorden en een daarvan is ‘verwonderadres’. Een verwonderadres, dat is nieuwspraak uit de permanentetoezichtsmaatschappij. Op een verwonderadres staat een huis waarin mensen wonen die uit de systemen als ‘mogelijk verdacht’ komen rollen wanneer de fraude- en misbruikbestrijders van de Belastingdienst, de uitkeringsinstanties, de gemeente, de zorgverzekeraars et cetera hun algoritmes loslaten op de mensen in het land.
Ook in het geval van verwonderadres dachten we écht even met een spiksplinternieuw woord te maken te hebben, maar dat blijkt niet het geval te zijn. Verwonderadressen bestaan al veel langer, want verwonderadres is bestuurderstaal voor … kom er maar in, NRC Handelsblad van 28 november 2012:
Verwonderadressen. Adressen waarover het gezag zich verwondert. ,,Waarbij men zich afvraagt of daar wat aan de hand kan zijn”, zei de burgemeester. Adressen dus waar één of meer van de ‘ketenpartners’ wel eens rond zou willen neuzen.
Waren wij even vergeten, dit woord, maar de computer onthoudt alles: óók de woorden die wij bij het lezen van de krant ‘ns een keertje over het hoofd hebben gezien.
Met dat woord verwonderadres zou het weleens wat kunnen worden als Big Brother echt aan de macht komt. Althans in de grote stad, waar de camera’s hangen. Want op het platteland, o nee, zelfs daar hangen tegenwoordig camera’s.
Definitie
verwonderadres (het, -sen) adres dat de aandacht van de overheid trekt omdat big data van overheidsinstanties kunnen duiden op gedragspatronen van de bewoners die afwijkend en daarom verdacht zijn
Geef een reactie