stikstofdraai

2019 zou wel eens het jaar der grote omwentelingen kunnen worden. Schreven de kranten half maart collectief dat het kabinet een klimaatdraad had gemaakt, vandaag schrijft de Leeuwarder Courant over de stikstofdraai die de provinciale overheid in Friesland heeft gemaakt. Althans, dat valt op te maken uit de krantenkop

Kabinet geërgerd over Friese stikstofdraai

Woorden als klimaatdraai (dat op 14 maart op de voorpagina van NRC Handelsblad debuteerde) en stikstofdraai zijn gebaseerd op de uitdrukking een draai maken: iets doen, zeggen, denken dat tegengesteld is aan wat je voorheen deed, zei, dacht.

Er is een opmerkelijk verband tussen woorden als klimaat– en stikstofdraai enerzijds en populaire samenstellingen met schaamte anderzijds. Beide typen woorden getuigen van inkeer. Wie een draai maakt en/of zich schaamt, beseft dat eerder beleid of gedrag onjuist is.

Stikstofdraai maakt vandaag zijn mediadebuut, maar klimaatdraai is na zijn introductie in maart al vele tientallen keren gebruikt in de media. Wellicht wordt ook stikstofdraai zo’n populair woord, dat het afgelopen jaar zal typeren.

Definitie

klimaatdraai (de, -en) omslag in het denken over het klimaat en klimaatverandering en in de maatregelen die getroffen moeten worden om de opwarming van de aarde te bestrijden en de gevolgen daarvan te minimaliseren

stikstofdraai (de, -en) omslag in het beleid ten aanzien van de uitvoering van de regels inzake de uitstoot van stikstof