Sinds 2010 staat het trefwoord hoedjesdag in de Dikke Van Dale. Het wordt beschreven als synoniem van Prinsjesdag. De naam wordt bovendien etymologisch verklaard: ‘genoemd naar de traditie dat de genodigde dames op deze dag opvallende hoeden dragen‘.
Hoedjesdag is vanaf het begin van de jaren negentig langzamerhand ingeburgerd geraakt als bijnaam van Prinsjesdag, maar het woord zelf bestaat – vooral als marketingterm – al sinds de jaren twintig van de 20ste eeuw, zo blijkt uit een advertentie in vooral een Brabants dagblad uit 1925:
In september 1994 figureerde het woord voor het eerst in de dagbladpers als bijnaam voor Prinsjesdag. De Leeuwarder Courant (21-9-1994) gebruikt het woord als kop in een ankeiler:
Blijkbaar werd het dragen van bijzondere hoedjes op Prinsjesdag al snel een nieuwe traditie. En nieuwe tradities verdienen natuurlijk een eigen naam. Vandaar dat het woord hoedjesdag in de jaren negentig mondjesmaat kon worden aangetroffen in de dagbladpers.
Pas na 2000 werd het woord ruimhartig omarmd door de (schrijvende) pers en een kleine tien jaar later was duidelijk dat het woord voor deze nieuwe traditie algemeen gangbaar was geworden en dus in het woordenboek moest worden opgenomen.
MONDKAPJESDAG
Vandaag schrijft de Volkskrant:
Vergeet de hoedjes maar, dit keer zullen mondkapjes de show stelen op Prinsjesdag
De Volkskrant poneert vervolgens voorzichtig dat hoedjesdag dit keer ‘wellicht mondkapjesdag’ wordt.
Mondkapjesdag is weliswaar een nieuw woord, maar het dragen van bijzondere mondkapjes op Prinsjesdag is nog lang geen traditie. En zolang dat niet het geval is zal mondkapjesdag een eenmalige bijnaam van Prinsjesdag zijn, een hapax. Althans, laten we hopen dat politici zich volgend jaar gewoon weer onbeschermd in het vizier laten kijken. Immers, zoals de dichter Greshoff schreef, ‘een eerlijk man heeft niets dan zijn gezicht’.
Definitie
mondkapjesdag (de, -en) bijnaam van Prinsjesdag in 2020, zo genoemd vanwege het mondkapjesgebod in ruimtes waar mensen de anderhalve meter afstand tot elkaar niet kunnen bewaren
Geef een reactie