Een van de ingezonden brieven die vandaag in NRC staan, is een reactie op een eerder bericht over de smartphone als middel om verveling te verdrijven. Thomas Heij, de schrijver van de ingezonden brief, poneert:
Filosofen onderscheiden omgevingsverveling – door een tekort of teveel aan prikkels, bijvoorbeeld van smartphones – van existentiële verveling.
Existentiële verveling is natuurlijk pas echt vervelend – dan heeft het bestaan immer geen betekenis meer – maar omgevingsverveling is iets wat je kunt bestrijden door op zoek te gaan naar prikkels op die smartphone of in een boek. Maar belangrijker is in dit verband dat omgevingsverveling een nieuw woord is, althans het woord heeft de afgelopen decennia niet in een krant gestaan. Op internet is het woord welgeteld nog een keer te vinden, eveneens in een stuk van Thomas Heij, dezelfde persoon als de schrijver van de ingezonden brief. Die schrijft in 2020 in Ifilosofie:
Thomas van Aquino, Pascal, Kierkegaard, Nietzsche en Heidegger: de filosofie van de verveling omvat enkelen van de grootste denkers aller tijden. Vrijwel al die denkers maken een onderscheid tussen twee soorten verveling. Er is gewone, alledaagse verveling, en er is een diepere, existentiële verveling. De eerste soort komt voort uit iemands omgeving. Je weet dan in een bepaalde situatie even niet wat je moet – denk aan onze thuisquarantaine. De andere vorm van verveling is niet afhankelijk van specifieke situaties, maar van onze algehele toestand. Je twijfelt dan aan de zin van je leven en het bestaan. Ze zijn niet altijd strikt te scheiden en omgevingsverveling kan best leiden tot existentiële verveling.
Is omgevingsverveling eigenlijk wel een filosofische term, zoals Thomas Heij claimt. Nee, niet in het Nederlands. Maar in Engelse vaktaal blijkt de Engelstalige pendant environmental boredom wel een vaker voorkomend begrip te zijn. Overigens duikt het woord ook op in een artikel over agressie tussen katten. Die kunnen blijkbaar ook last hebben van omgevingsverveling en gaan dan hun feliene (en humane?) huisgenoten zieken.
Definitie
omgevingsverveling (de, g.mv.) verveling die iemand in een prikkelarme omgeving kan ervaren, vertaling van Engels environmental boredom
Geef een reactie