Het hoeft, schrijft Johan Visser deze week in De Correspondent, ‘niet te verbazen dat er geen Nederlands woord bestaat voor discriminatie op basis van opleidingsniveau’. Waarop hij meteen een mogelijke woord daarvoor opschrijft:
Mbo’ers geen studenten willen noemen? Diplomisme. Die mop over die hbo’ers en EHBO’ers? Diplomisme. En het is al helemaal diplomisme wanneer opleidingsniveau een onzinnige reden wordt om mensen uit te sluiten. Wanneer je zwangerschapsgymnastiek voor hogeropgeleiden aanbiedt, bijvoorbeeld, of wanneer je een verzekering voor hogeropgeleiden in het leven roept, of een datingplatform, of wanneer je mbo-studenten je café niet binnenlaat.
In het Frans bestaat diplomisme al wel weer een jaar of tien. Soms wordt het in het Frans in één adem genoemd met élitisme. Dat kennen wij in de spelling elitisme als synoniem van elitarisme, waarvan de betekenis trouwens langzamerhand verschoven is van ‘het uitsluitend bevorderen van de belangen van een kleine groep’, naar de visie dat binnen een gemeenschap een elite van hoogopgeleide, relatief welgestelde invloedrijke mensen het voor het zeggen zou moeten hebben, veelal met als effect dat op grond van deze visie mensen die niet tot de elite behoren worden gediscrimineerd. Naar analogie daarvan is diplomisme ook te omschrijven.
Het woord diplomisme mag nieuw zijn in ons taalgebied, het fenomeen waarnaar het verwijst kennen we al wel wat langer, maar dan onder de noemer diplomadiscriminatie. Dat woord maakte in 2016 zijn debuut voor discriminatie van (academische) statushouders op grond van een diploma dat behaald is aan een opleidingsinstituut in het land van herkomst, maar wordt sinds 2021 ook aangetroffen ter aanduiding van discriminatie van mensen met een praktische opleiding in het algemeen.
Definitie
diplomisme (het, g.mv.) opvatting dat hogeropgeleide meer recht van spreken hebben in een maatschappij dan mensen met een lagere opleiding of zonder noemenswaardige opleiding en daaruit voortvloeiend discriminatie van lageropgeleiden; ontleend aan Frans diplomisme
Geef een reactie