NRC schrijft vandaag over de onlangs overleden journalist Paul Damen. Zijn collega’s waren er altijd van overtuigd dat hij een joodse achtergrond had, maar bij het regelen van de uitvaart bleek dat hij van rooms-katholieken huize was. Hij was dus geen jood, hij had zich voorgedaan als jood, mogelijk om zich een vorm van slachtofferschap toe te eigenen.
Het geval staat niet op zichzelf. Boudewijn Büch en Carl Friedman gingen Paul Damen voor: ook zij fabuleerden een joodse afkomst.
In Duitsland is dit fenomeen zelfs zodanig bekend dat er een woord voor bestaat: Kostümjude. NRC vertaalt deze term en vanaf vandaag kennen wij dus het woord kostuumjood:
Wat bezielt een mens om zich valselijk voor Joods uit te geven? De bekendste kostuumjodenschreven memoires die bestsellers werden. Dat leverde hun geld, heldendom, prijzen en medeleven op. Het omarmde slachtofferschap, zo betoogde schrijver Arnon Grunberg onlangs op X, kan je tegenwoordig status en spreekrecht verlenen. Een geregeld opgeworpen psychologische duiding is dat de pseudo-jood ernaar verlangt om bij een groep te horen.
Allemaal goed en aardig, maar de Duitstalige pendant van kostuumjood heeft niet altijd een positieve bijklank. Het woord wordt nu in verband gebracht met slachtofferschap, maar werd oorspronkelijk soms gebruikt voor mensen die zich als orthodoxe jood uitdoste om de draak met joodse mensen te steken. Kijk maar naar de Duitse toneelteksten uit de 18de eeuw.
Definitie
kostuumjood (de, kostuumjoden) goj (niet-jood) die zich voordoet als jood, vertaling van Duits Kostümjude
Geef een reactie