deeltijdridder

Al geruime tijd kennen we het woord deeltijdprinses. Dat woord verwijst naar een vrouw die in deeltijd werken en heeft een ironisch-neerbuigende bijklank, want deeltijdprinses suggereert dat de persoon die met dat woord wordt aangeduid net verwend is en een gemakkelijk leven leidt. Naast de deeltijdprinses ontstond de deeltijdprins en net als de woorden prinsje en prinsesje werd ook dat gebruikt ter aanduiding van een schromelijk verwende deeltijdwerknemer. Mede door de samenstellingen deeltijdprinses en -prins hebben de woorden prins en prinses een nieuwe, ongunstige betekenis gekregen.

Vandaag nemen een aantal opiniemakers het in de Volkskrant juist op voor de deeltijdwerker en geven daar diverse argumenten voor. Onder meer zou de arbeidsparticipatie juist toenemen omdat er in deeltijd gewerkt kan worden en het werk gecombineerd kan worden met andere verplichtingen. De auteurs concluderen:

Tijd dus om de deeltijders op een schild te hijsen. Het zijn geen prinsjes en prinsesjes, maar ridders – à la Jeanne d’Arc: vooral vrouwen zijn de afgelopen decennia meer gaan werken, naast het vele onbetaalde werk dat ze doen. Zij hebben er, met alle parttimers, genoeg van om als lui te worden weggezet.

De kop van het artikel luidt dan ook:

Opinie: Wat nou lui? Deeltijdridders (m/v/x) houden de Nederlandse economie juist draaiende

Anders dan prins of held is ridder intrinsiek een genderneutraal woord, omdat er geen vrouwelijke of nonbinaire woordvariant (ridderin, ridderes) bestaat. Dat heeft een historische oorzaak, maar dat doet er nu niet toe. Ridder is bovendien zowel letterlijk als figuurlijk een woord met een neutrale of positieve bijklank. Verder figureert ridder in (schertsende) beroepsnamen, zoals ridder van de pen (journalist) of ridder van de schaar (kleermaker). Dat helpt allemaal om deeltijdridder een kansrijk woord te maken voor een deeltijdwerker.

Dat woord – deeltijdwerker – had al een synoniem met een negatieve bijklank (deeltijdprins) en krijgt er nu in feite een synoniem bij met een positieve bijklank: deeltijdridder.

Defintiie

deeltijdridder (de, -s) man of vrouw die in deeltijd werkt, m.n. met de bijgedachte dat zo iemand belangrijk is voor de arbeidsmarkt