Afgelopen vrijdag stond in De Volkskrant een artikel over mensen die hun persoonsgegevens als het even kan niet delen, zeker niet via internet. Digitale vegetariërs noemde De Volkskrant ze met een wat onbegrijpelijke metafoor, die berust op een uitspraak van een van de geïnterviewden:
Google, Facebook en Amazon (…) verzamelen onze data, beïnvloeden ons gedrag en verdienen daar geld mee. Dat tast onze democratie en rechtsstaat aan. Ik probeer daarom een soort vegetariër te zijn in het digitale domein en zoveel mogelijk principiële keuzes te maken.
Onder een digitale vegetariër moeten we dus een digitale consument verstaan die weinig gebruikmaakt van digitaal dataverkeer om zo min mogelijk digitale informatie over zichzelf te delen. Op basis van deze metafoor lijkt De Volkskrant zelf het woord digitariër te hebben gecreëerd:
Zij delen alleen hun data als het echt niet anders kan. De Volkskrant sprak drie van deze ‘digitariërs’: een vrouwelijke universitair docent van in de zestig, een 32-jarige politiek activist en Bits of Freedom-directeur Hans de Zwart. Eerstgenoemden willen niet met hun naam in de krant omwille van hun felbevochten privacy.
Het woord is niet helemaal nieuw. In 2008 stond het al eens in het Belgische tijdschrift Dietsche Warande en Belfort, waarin het echter werd gebruikt in een tegenovergestelde betekenis in een typering van een ‘computernerd’:
De toekomstige digitariër die hoge winsten genereert voor zijn werkgever zonder zich daar zelf goed van bewust te zijn. Hij is contactgestoord, licht autistisch en even licht ontvlambaar.
Dit gebruik sluit beter aan bij de betekenis van het Engelse woord digitarian, waarop digitariër formeel lijkt te zijn geïnspireerd. Zo schrijft een Amerikaan over de generatie Z:
Each Digitarian has always had a device connected to the internet, has been taught to type, and in some instances was taught how to program early in school. This is a major difference between early Millennials and Digitarians. Millennials were not taught to type or code, they had to self learn. Another difference is Digitarians were raised on a “safer” internet that wasn’t as raw, less exploited, and less commercial.
Kortom, het gebruik van het woord digitariër in De Volkskrant (iemand die zich zoveel mogelijk onthoudt van digitaal dataverkeer) staat eigenlijk haaks op wat je ervan zou verwachten als je bekend bent met de Engelse pendant en een ouder gebruiksvoorbeeld in Dietsche Warande en Belfort. Dat betekent dat het woord – nog geen week na zijn mediadebuut in De Volkskrant – al twee betekenissen in het Nederlands heeft.
Definitie
digitariër (de, -s) 1 iemand die zeer veel gebruikmaakt van digitale producten 2 iemand die zo min mogelijk gebruikmaakt van digitaal dataverkeer om zo min mogelijk digitale sporen na te laten
Vond u dit artikel interessant? Sponsor de Taalbank dan veilig via Ideal of Paypal!
Geef een reactie