De dag na de verwoesting van de Notre Dame noteerde De Telegraaf diverse reacties op deze treurige gebeurtenis, waaronder die van kunsthistorica Sanne Frequin:
Mijn hart breekt. Dit is een van de belangrijkste middeleeuwse kerken in Parijs. Als ik de beelden van de brand zie: daar blijft niet veel van over vrees ik.
Wie zegt dat ‘zijn hart breekt’, kan om diverse redenen verdrietig zijn, zoals om het verlies van een geliefde persoon of het verloren gaan van iets waardevols. Vaak koppel je de uitdrukking aan een specifieke gebeurtenis, waardoor het idioom tegelijkertijd een uiting van verdriet als een uiting van empathie is: ‘mijn hart breekt bij het zien van …’
We beschouwen de uitdrukking ‘mijn hart breekt’ nu als figuurlijk taalgebruik, maar zij komt voort uit een heel letterlijk beeld van wat leed of verdriet is. In de Middeleeuwen meende men namelijk dat op het moment dat iemand stierf, zijn hart in tweeën brak of scheurde.
Verdriet voelt kennelijk nog altijd alsof er een stukje van je dood gaat. Vandaar dat je zegt dat ‘je hart breekt’ om uiting te geven aan je smart.
Liefdesverdriet
Specifiek wordt de uitdrukking een gebroken hart gebruikt in verband met liefdesverdriet. Vandaar dat we ook zeggen dat iemands hart breekt of gebroken wordt als de liefde van zijn of haar leven verdwenen is. In het verlengde daarvan noemen we een geliefde die ons in de steek laat een hartenbreker.
Ook het woord hartverscheurend verwijst naar middeleeuwse opvatting over het brekende of in tweeën scheurende hart bij iemands dood.
Geef een reactie