Aan het eind van deze maand opent in Rotterdam een plantenasiel, aldus De Telegraaf van vandaag. De krant schrijft weliswaar niet dat mensen er oude planten die ze niet meer zelf kunnen verzorgen een goede oude dag kunnen geven, maar ze kunnen er wel stekjes ruilen. En advies krijgen over hun zieke planten:
We starten ook een spreekuur met een plantendokter.
Zulke zieke planten noemt De Telegraaf in de krantenkop ‘kwakkelplanten’. Kwakkelplant is een nieuw woord dat volgens een oud maar niet al te bekend recept is gemaakt, namelijk met de stam van het werkwoord kwakkelen. Kwakkelen betekent onder meer enigszins ziek zijn of anderszins niet helemaal gezond zijn. Het werkwoord dient soms als eerste deel van samenstellingen, zoals kwakkelkind. Zo schrijft Adriaan van Dis in de roman Indische duinen (1994):
Je moeder voelt zich schuldig, ze was te zwak toen ze je baarde, daar komen kwakkelkinderen van.
Echt productief als eerste woorddeel in samenstellingen is kwakkel nooit geweest, maar incidenteel zijn woorden als kwakkeldier, kwakkelkat, kwakkelkoe en kwakkelpaard in de media of op internet te vinden. Het recept is al oud, getuige De Groene Amsterdammer van 24 december 1938, waarin het woord kwakkelpatiënt voorkomt:
Naar analogie van deze voorbeelden is kwakkelplant op te vatten als een plant die bepaald niet welig tiert, maar die veeleer op sterven na dood is en daarom naar de ‘plantendokter’ moet.
Overigens kunnen ook niet-bezielde zaken kwakkelen, getuige het woord kwakkelbank, dat in de betekenis ‘risicobank’ in 2017 werd opgenomen in de Dikke Van Dale.
Definitie
kwakkelplant (de, -en) zieke plant of plant die in zijn ontwikkeling achterblijft
Geef een reactie