Op de eerste dag van de Algemene Beschouwingen vertelt VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff dat hij terugverlangt naar een vorm van kapitalisme waarin de werkgever zich verantwoordelijk voelt voor zijn werknemers. Hij gebruikt daarvoor een metafoor die hij ontleent aan zijn jeugd in Eindhoven, waar Philips in de vorige eeuw de scepter zwaaide, zorgde voor werk én woningen, voor onderwijs en ontspanning en soms zelfs voor studiefinanciering van de kinderen van Philipswerknemers. Dijkhoff introduceert daarvoor de metafoor philipssamenleving:
Er is veel veranderd, maar volgens mij kunnen we in de kern de goede dingen van die Philipssamenleving nog overeind houden: wederkerigheid tussen bedrijf en omgeving, tussen mensen, en het besef dat het alleen maar goed met je gaat als het met anderen ook goed gaat.
Dijkhoff benadrukt hiermee het belang van ‘een land waarin bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen en die gekoesterd worden door de overheid’. Zo uit Dijkhoff niet alleen kritiek op het Angelsaksische kapitalisme dat in onze maatschappij is doorgedrongen, maar herpositioneert hij ook de VVD als brede, sociale middenpartij.
Nou kijkt Dijkhoff wel een beetje door een roze bril, want voor zover wij weten is het hoofdkantoor van Philips inmiddels verhuisd naar Amsterdam, bouwt het concern geen woningen meer voor zijn arbeiders, heeft het na het afstoten van de consumentenelektronica en de lampendivisie zelfs geen arbeiders meer, maar alleen nog maar kenniswerkers, en is ook het studiefonds van Philips opgeheven.
Maar toch is het een geslaagde metafoor die nostalgie én nationale trots aanspreekt door een onderneming die symbool staat voor de industriële vooruitgang van ons land in de 20ste eeuw te koppelen aan hedendaagse maatschappelijke verantwoordelijkheid van burgers en bedrijven.
Als de VVD merkt dat de metafoor een gevoelige snaar raakt bij zijn (potentiële) achterban, zal de partij deze metafoor vast vaker gaan gebruiken. Dus onthouden, deze metafoor!
Definitie
philipssamenleving (de, g.mv.) samenleving gebaseerd op het Rijnlandse model, een vorm van kapitalisme met een sociaal gezicht, waarin burgers en bedrijven op elkaar betrokken zijn en werknemers zich inzetten voor hun werkgevers, die op hun beurt mede gericht zijn op het in stand houden en/of verhogen van het welzijn van hun werknemers en hun families, genoemd naar het in 1891 opgerichte Nederlandse elektronicaconcert Philips, dat in de 20ste eeuw ook persoonlijke belangen (huisvestind, onderwijs, ontspanning) van zijn werknemers behartigde
Geef een reactie