esculapocratie

Corona beheerst ons leven. De ziekte beperkt ons handelen en onze bewegingsvrijheid, we dromen ervan, we lijden eronder, en we zullen bovendien ook behoorlijk onder de gevolgen ervan gaan lijden. Maar we worden er dus ook door beheerst. Letterlijk. Althans, als we NRC-columnist Christiaan Weijts mogen geloven, die vandaag in de krant schrijft dat we een ‘wittejassensamenleving’ zijn geworden:

Onze democratie is buiten werking getreden op 12 maart. Sindsdien is het landsbestuur in handen van de witte jassen. De facto leven we in een aesculapocratie.

Mooi woord, aesculapocratie, al merken we meteen wel pedant op dat wij dit woord zouden spellen als esculapocratie. Onze samenleving wordt volgens Weijts immers niet beheerst door de klassieke god van de geneeskunde, die in het Latijn Aesculapius heet en in het Grieks Asklèpios, maar door esculapen oftewel dokters, al gaat dat woord – esculaap dus – uiteindelijk natuurlijk wél terug op de naam van die geneeskundige godheid.

Ook in de spellng esculapocratie hebben we te maken met een nieuw woord, althans in het Nederlands, want in het Frans bestaat esculapocratie al wat langer (en ook in het Engels hebben we het verwante woord esculapocracy al eens aangetroffen).

Elke drie maanden is er wel iemand die voorspelt dat we in een nieuw type ‘cratie’ komen te leven. De laatste die wij ons herinneren dateert van net voor de coronacrisis toen FvD-voorman te hoop liep tegen de dikastocratie: staat waarin de hoogste macht feitelijk berust bij rechters. Een rechtersstaat dus.

Maar als corona nog een tijd onder ons blijft, zou de invloed van medici op de politiek en het openbaar bestuur blijvend kunnen zijn en dan zouden we het woord esculapocratie weleens wat langer nodig kunnen hebben. Overigens is de samenstelling wittejassensamenleving – die herinnert aan bestaande woorden als wittejasseneffect en wittejassenhypertensie – dan eveneens een kanshebber.

Definitie

esculapocratie (de, esculapocratieën) staat waarin de hoogste macht feitelijk berust bij medici, synoniem wittejassensamenleving; gevormd van esculaap (arts, dokter) + -cratie