In alle kranten wordt dezer dagen teruggeblikt op de kabinetten-Rutte, je zou haast zeggen: het tijdperk-Rutte. In die beschouwingen wordt ook aandacht besteed aan de persoon Rutte. De Telegraaf citeert in dit verband filosoof Ad Verbrugge:
Verbrugge ziet Rutte als een ‘Zeitfreiwilliger‘, als ‘iemand die soepel meebuigt met de tijdgeest’. ,,Rutte is in al die jaren meegegaan met de grote trends, vooral met de globalisering. Wat in de lucht hangt, voert hij uit. Hij is een tacticus, zonder visie, die zich aanpast aan de dominante opvatting. Dat maakt hem flexibel en ongetwijfeld geschikt voor zijn nieuwe rol als baas van de NAVO.
Zeitfreiwilliger is een variant van Zeitfreiwillige, in het Duits de gewone term voor iemand die na de Eerste Wereldoorlog in het landsbelang zich als vrijwilliger inzette voor de rechtsorde. Het woord wordt geassocieerd met de Freikorpsen in de Weimarrepubliek, die tegenwoordig weleens worden gezien als de vijver waarin de latere nationaalsocialistische beweging naarstig viste. De Duitse schrijver Ernst Jünger gaf het woord Zeitfreiwillige(r) trouwens de figuurlijke betekenis waarnaar Verbrugge verwijst: de mens die zich naadloos plooit zijn de tijd waarin hij leeft.
Een geheel andere typering haalde Trouw-columnist Stevo Akkerman vorige week aan. Hij verwees naar Arnon Grunberg, die Mark Rutte een paar jaar geleden met een Grieks woord typeerde als katechon:
Grunberg (…) schreef over Rutte als zijnde de katechon, een bijbelse term voor de kracht die de komst van de Antichrist, de zoon des verderfs, tegenhoudt. Door de eeuwen heen zijn aan die katechon allerlei gedaanten gegeven, en Grunberg deed dat door te zoeken naar de kracht die de catastrofe van een antidemocratische beweging in Nederland zou kunnen tegenhouden. Die vond hij in de persoon van Rutte, hoewel hij nooit op hem had gestemd.
Zeitfreiwillige(r) en katechon – het zijn twee beladen begrippen, maar het is duidelijk dat we – als we historische parallellen trekken – Rutte maar beter als katechon kunnen beschouwen dan als Zeitfreiwillige(r).
Meer weten over het woord katechon, lees:
Geef een reactie