Diverse kranten, waaronder NRC Next, schrijven vandaag dat de Friezen deze week het verschil hebben kunnen ervaren tussen de F16 en de JSF. Niet dat ze allemaal een vluchtje boven de Greidhoek mochten maken met de nieuwe wondermachine, maar ze konden vanaf de grond wel het geluid van de nieuwe straaljager beleven. Die beleving van de JSF was in januari al gepland, maar pas deze week konden – na de komst van de eerste JSF’s – de eerste belevingsvluchten worden gemaakt.
Belevingsvluchten. Alsof de aankomende stationering van de JSF een belevingsevenement is, een vorm van belevingsgericht entertainment in onze alomtegenwoordige belevingseconomie.
Nou, wat viel er dan te beleven? Als de JSF overvliegt, geeft een Friezin als commentaar. ‘Wat een dof, donker geluid. Je voelt het hier’, zegt ze terwijl ze op haar maag wijst.’ De geluidsbeleving van de F16 was blijkbaar prettiger: ‘Die is veel slanker en minder zwaar’. Het is duidelijk, hier is een kenner aan het woord. Iemand die bepaald niet ingenomen ismet de JSF: ‘”De F-35 klimt sneller en hoe sneller hij stijgt, hoe langer je het geluid hoort. Ruik je de kerosine?” Een lichte petroleumlucht hangt in de lucht. “Vooral bij oostenwind is dat verschrikkelijk.”‘
Als je dit zo leest, vrees je meteen dat minister Hennis de eerste belevingsschadeclaims binnenkort tegemoet mag zien. Belevingsschade – u denkt dat dat woord niet bestaat? Het bestaat wel degelijk. Mensen die een windmolen voor hun raam hebben gekregen kunnen ervan meepraten.
Gevoelsmatig – ja,ja – sluit het woord belevingsvlucht perfect aan bij woorden als gevoelsinflatie, crisisbeleving en ervaringstemperatuur. Allemaal termen die erop wijzen dat we niet zozeer geïnteresseerd zijn in hoe de werkelijkheid is, als wel in hoe de werkelijkheid ervaren wordt. Die neiging heeft de laatste tijd al veel woorden opgeleverd.
Of belevingsvlucht een blijvertje is in onze taal, valt te betwijfelen. Binnenkort – na nog een paar gewenningsvluchten (nee, dat woord bestaat nog niet) – zijn we immers wel aan het geluid en de stank van de JSF gewend en is het vooral te hopen dat het vliegtuig zijn geld waard was en effectief zorg kan dragen voor onze luchtverdediging.
Geef een reactie