De vondst van een heremietkreeft met zuurstokkleurige poten – het klinkt als nepnieuws, maar het is toch waar. Althans, NRC Next bericht vandaag dat in de Caraïbische wateren, om precies te zijn bij Bonaire, een nieuw kreeftje is ontdekt met ‘felrode strepen op zijn scharen en poten, borstel-antennes en één schaar in de vorm van een ijslepel’. Opvallend? Ja, maar qua omvang zou je hem zo over het hoofd kunnen zien. Het diertje is slechts één à twee millimeter groot.
De krant twijfelt nog een beetje over de naam. De wetenschappelijke, Latijnse naam luidt Pylopaguropsis mollymullera, maar een courante lekenterm is er nog niet. In een artikel van krap 500 woorden heeft de NRC het over een zuurstok-heremietkreeft (een grote naam voor een klein dier), een zuurstokkreeftje en snoepgestreepte kreeft.
Als we ons geld op een van die namen zouden moeten zetten, zou het zuurstokkreeftje worden, maar als woord is snoepgestreept interessanter. Tik je dat woord in op Google, dan vind je geen enkele hit. De verbogen vorm snoepgestreepte levert slechts één andere hit op. In de Brazilian Bikinishop wordt gerept van een bikinitopje ‘met snoepgestreepte bandjes’. Het blijkt om een roze en geelwit gestreept motief te gaan. Een filmpje van het zuurstokkreeftje laat op het kreeftenpootje eenzelfde motief zien.
Sweet striped of candy cane striped
Waar komt snoepgestreept vandaan? Tikken we op Google ‘snoep gestreept’ in met een spatie tussen de samenstellende delen, dan vinden we opeens meer dan 1000 hits, onder andere op de Nederlandse website van de Chinese onlinewinkel Aliexpress, maar ook op andere modesites. Het besef rijst dat we te maken hebben met een vertaling uit het Engels. Inderdaad, op de Engelse versie van Aliexpress blijkt sweet striped te verwijzen naar het reeds beschreven gestreepte motief.
Conclusie: snoepgestreept is hetzelfde als sweet striped? Ja en nee, want sweet striped verwijst weliswaar naar het gestreepte motief, maar kan in allerlei kleurcombinaties voorkomen: zwart-wit, blauw-wit en zelfs in meer samengestelde Engelsedropkleuren. In het geval van het heremietkreeftje gaat het om rood/roze en wit. In het Engels heet dat motief candy cane striped. Een candy cane is namelijk Engels voor zuurstok. In het Engels wordt Pylopaguropsis mollymullera dan ook candy cane crab. ‘Candy cane crab discovered in the Caribbean’ kopte Foxnews gisteren dan ook met een fijn gevoel voor alliteratie. Komt snoepgestreept nauwelijks voor in het Nederlands, zuurstokgestreept bestaat wel degelijk. Er zijn zuurstokgestreepte overhemden, dekbedovertrekken en bietjes.
De conclusie ligt voor de hand: de term snoepgestreept die vandaag in de NRC-kop figureert is weliswaar nieuw, maar niet zo adequaat in verband met de heremietkreeft. Het woord zuurstokgestreept was in dit geval beter geweest. Zuurstokgestreept is een relatief nieuw woord, dat we mogelijk via modesites aan het Engels hebben ontleend, of dat in ieder geval via modesites ingeburgerd is geraakt. Dat woord noteren we – samen met zuurstokkreeftje – als kandidaat voor een volgende editie van het woordenboek.
Geef een reactie