De PvdA – het gaat er niet goed mee, en partijprominent Paul Depla weet inmiddels waar dat aan te wijten is. Niet aan de partij zelf, nee, maar aan de ‘netflixisering’ van de maatschappij, zo staat vandaag in Trouw. Netflix is een streamingdienst waarmee ieder voor zich zijn ideale tv-serie of film kan bekijken, maar Depla gebruikt het hiervan afgeleide woord netflixisering als metafoor voor ‘het ontstaan van groepjes die in hun eigen informatiebubbel leven’, voor ‘het uiteenvallen van de samenleving’ en voor ‘een versplinterde verzuiling’. Kortom: netflixisering staat voor: eilandjes vormen.
Zo’n metafoor oogt hip en eigentijds, maar werkt hij ook? Kan de traditionele PvdA-achterban de vertaalslag maken van een metafoor waarmee ze niet vertrouwd is naar wat daarmee wordt bedoeld?
Wel past zo’n metafoor in een taaltrend. We hebben al eerder gezien dat merknamen werden omgevormd tot metaforen. Zo hebben we weet van de googlificatie van informatie en de vertwittering van het politieke debat. En facebookisering – een metafoor die verwijst naar het ontstaan van groepjes mensen in hun eigen informatiebubbel – was een paar jaar geleden wat nu netflixisering heet.
Opvallend is dat deze metaforen zijn afgeleid van merknamen uit de wereld van informatie en entertainment. Blijkbaar spreken zulke nieuwe industrieën meer tot de verbeelding dan oude, want unileverisering en vershelling hebben we nog niet aangetroffen. Overigens raken van merknamen afgeleide metaforen slechts zelden echt ingeburgerd. Vertrossing – gebaseerd op de omroep Tros en dus ook een metafoor op basis van een onderneming die in entertainment doet – was daar in het laatste kwart van de 20e eeuw een uitzondering op.
De hamvraag is dus; zal netflixisering beklijven? Er is een zeer bruikbaar alternatief voor handen – versplintering van de samenleving en dat werkt in dit geval niet mee. Netflixisering zou dan ook weleens een moeilijke toekomst tegemoet kunnen gaan.
Geef een reactie